Kiedy poznałam siostrę Charles’a, byłam już po studiach i po rocznym stypendium we Francji. Wydawało mi się, że całkiem dobrze mówię po francusku. No właśnie – wydawało mi się!
Siostra Charles’a miała wtedy 18 lat, mówiła bardzo szybko i używała słów, których nie znałam i co więcej, których brzmienie z niczym mi się nie kojarzyło. Frustrowało mnie, że po tylu latach nauki nie jestem w stanie zrozumieć, o co dokładnie jej chodzi.
Verlan – ty figlarzu!
Winowajcą okazał się le verlan – rodzaj slangu. Wprawdzie wiedziałam o jego istnieniu, znałam kilka słów, ale w takim natężeniu jeszcze nigdy wcześniej go nie słyszałam.
Osoby mówiące tym slangiem używają słów, które powstają na bazie już istniejących wyrazów.
Dwie reguły tworzenia
Pierwsza reguła tworzenia le verlan polega na przestawianiu sylab w słowie. Przyjrzyj się wyrażeniu laisse béton. Powstało ono na bazie wyrażenia laisse tomber (odpuść sobie, daj sobie spokój, zostaw to).
tomber → tom-ber → ber-tom → béton
Zauważ, że czasami należy uprościć zapis takiego słowa, sugerując się jego wymową.
Druga reguła polega na czytaniu danego słowa od tyłu. Przyjrzyj się dwóm bardzo popularnym słowom: une meuf, które pochodzi od słowa une femme (kobieta), i un keum – od słowa un mec (facet).
femme → mef → meuf /mœf/
mec → cem → keum /kœm/
Zauważ, że sam termin le verlan został utworzony poprzez przestawienie sylab w słowie l’envers. Mamy tutaj nawiązanie do wyrażenia à l’envers (na odwrót, na opak), które idealnie oddaje charakter tego slangu.
l’envers → l’en-vers → vers-l’en → verlan
Trochę praktyki
Oto kilka innych popularnych przykładów. Dzięki nim zrobisz krok, który przybliży Cię do mówienia żywym językiem prosto z francuskich ulic.
| Verlan | Français standard | Polonais | Przestawiamy sylaby | Czytamy od tyłu | |
| 1. | cimer | merci | dziękuję | ||
| 2. | vénère | énervé | zdenerwowany | ||
| 3. | relou | lourd | ciężki, namolny | ||
| 4. | chelou | louche | podejrzany | ||
| 5. | ouf | fou | szalony | ||
| 6. | zarbi | bizarre | dziwny | ||
| 7. | une teuf | une fête | impreza | ||
| 8. | un tromé | un métro | metro |
Teraz Twoja kolej! Zrób 3 ćwiczenia. Odpowiedzi do nich znajdziesz na końcu wpisu. Wersja PDF dostępna TUTAJ. Możesz ją ściągnąć i wydrukować.
Ćwiczenie 1. Przeanalizuj każde słowo i zaznacz w tabelce, według której reguły zostało ono utworzone.
Ćwiczenie 2. Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami en verlan, które pojawiły się we wpisie.
1. – Tu connais cette …………… ? – Oui, je la connais. C’est la nouvelle copine de Kevin.
2. J’suis trop …………… ! J’ai révisé comme un taré* et j’ai eu seulement 9 sur 20.
3. Laisse …………… ! Il ne viendra pas. Il t’a posé un lapin**.
4. T’es …………… ou quoi ?!? Tu viens de brûler le feu rouge !
5. On a fair la ……………, hier. On a dansé jusqu’à 4h du mat’.
* comme un taré – jak debil/idiota (chodzi o podkreślenie, że osoba bardzo dużo się uczyła) ** poser un lapin à qqn – wystawić kogoś do wiatru
Ćwiczenie 3. Posłuchaj piosenki „Laisse béton” w wykonaniu znanego francuskiego artysty – Renaud. Znajdziesz ją na kanale YouTube lub w aplikacji Spotify.
Jeśli znasz kogoś, komu mogłaby przydać się ta porcja wiedzy, wyślij mu ten link. Merci d’avance !
ODPOWIEDZI: Ćwiczenie 1. Przestawiamy sylaby: 1, 2, 3, 4, 6, 8; Czytamy od tyłu: 5, 7. Ćwiczenie 2. 1. meuf 2. vénère 3. béton 4. ouf 5. teuf.
